Logopeda może ocenić zdolność mowy dziecka tuż po narodzeniu, a dokładniej jego potencjał do rozwoju mowy. Tak właśnie wczesne badanie logopedyczne sprawdza możliwości rozwoju również kształtowania się mowy dziecka w przyszłości. Początkowe logopedyczne badanie przesiewowe realizowane jest naturalnie już u niemowlaków. Jednym z ważnych punktów badania jest zweryfikowanie słuchu także jego funkcji. Sprawdza się przede wszystkim słuch fizyczny, to znaczy czy dziecko odpowiada na odgłosy z otoczenia. Test taki pozwala wykluczyć lub rozpoznać głuchotę. Przez pierwsze 6 miesięcy życia niemowlęcia ciężko jest niezaprzeczalnie rozpoznać funkcje słuchowe, które w tym czasie dopiero się modelują. Właściwie powinno słyszeć już dziecko 6-miesięczne, które rozpoczyna naśladować dźwięki z otoczenia. Do 6 miesiąca życia niemowlę głuży, to znaczy przekazuje dźwięki zwłaszcza gardłowe, które nie są żadnym powieleniem usłyszanych brzmień. Sygnałem, który powinien zaniepokoić rodziców jest brak gaworzenia po 6 miesiącu życia dziecka. Podczas testów dokonuje się również pierwszej diagnostyki twarzoczaszki również jej struktury, czy nie występują żadne konkretne deformacje, a także narządów mowy na przykład konstrukcji języka, podniebienia. W przypadku ich niewłaściwej budowy można dokonać operacyjnej korekcji, która zapobiegnie przyszłym problemom z wymową. Innym ważnym badanym czynnikiem jest nadwrażliwość na kontakt w zakresie aparatu mowy, nadzwyczaj częsta w przypadku niemowląt urodzonych przez operację cesarskiego cięcia. W przypadku jej wystąpienia zaleca się profesjonalny masaż pomagający w zniwelowaniu dyskomfortu czuciowego. Kluczową częścią postępowania badawczego jest ustalenie funkcjonowania funkcji oddechowych również połykania, które są głównymi elementami kształtującymi mowę.